Κεφάλαιο 7 - Οι εκστρατείες ευαισθητοποίησης για την πρόληψη και την αντιμετώπιση του φαινομένου: κριτική προσέγγιση και κριτήρια για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση

2. 7.2 Η καμπάνια ΕΑΝ: European Antibullying Network [1]

7.2 Η καμπάνια ΕΑΝ: European Antibullying Network [1]


Εικόνα: http://www.antibullying.eu/el/webform/34/i-protovoylia

Σκοπός: Να δοθεί μια συντονισμένη απάντηση στο πρόβλημα του σχολικού εκφοβισμού

Το πρώτο βήμα: 17 φορείς από 12 κράτη μέλη ενώνουν τις δυνάμεις τους
Βασίζεται: Σε επιτυχημένες προσπάθειες χρηματοδοτούμενες από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο του Προγράμματος DAPHNE III
Στόχος: Να δημιουργηθεί ένα κοινό ευρωπαϊκό πλαίσιο πολιτικής και εργαλείων παρέμβασης

Επιμέρους Στόχοι:
1. Ίδρυση του Ευρωπαϊκού Δικτύου κατά του Σχολικού Εκφοβισμού
2. Χάραξη μιας κοινής Ευρωπαϊκής στρατηγικής καταπολέμησης του σχολικού εκφοβισμού
3. Υλοποίηση καμπάνιας ευαισθητοποίησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο υπέρ της θεσμοθέτησης της Ευρωπαϊκής Ημέρας κατά του Σχολικού Εκφοβισμού
4. Χαρτογράφηση και προώθηση των καλών πρακτικών αντιμετώπισης του φαινομένου με στόχο την ενημέρωση των παιδιών, της εκπαιδευτικής κοινότητας και των κρατικών αρχών

Χρονοδιάγραμμα:
Η διάρκεια υλοποίησης του έργου ήταν 18 μήνες. Το έργο ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 2014 με τη διοργάνωση του ιδρυτικού Συνεδρίου του Ευρωπαϊκού Δικτύου κατά του Σχολικού Εκφοβισμού στην Ελλάδα .[2]
Δράσεις:

  • Η συγκρότηση Ευρωπαϊκού Δικτύου κατά του Σχολικού Εκφοβισμού
  • Η ενίσχυση της επιχειρησιακής ικανότητας των μελών του εταιρικού σχήματος και του δικτύου, ώστε να είναι να σε θέση να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο αποτελεσματικότερα
  • Η ευαισθητοποίηση του ευρωπαϊκού κοινού
  • Η συμμετοχή των παιδιών
ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ Ο ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΕΧΕΙ ΓΙΝΕΙ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΖΩΗΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΠΑΙΔΙΩΝ. ΟΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΛΟΓΙΑ ΠΟΥ ΤΑ ΠΛΗΓΩΝΟΥΝ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ, ΣΤΟΥΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΩΣ ΣΥΝΟΛΟ.

Παρά τις σημαντικές προσπάθειες και δράσεις σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, ο σχολικός εκφοβισμός εξελίσσεται ανησυχητικά, σύμφωνα με τα ευρήματα αρκετών ερευνών. Πρόσφατη σχετική έρευνα που διεξήχθη από «Το Χαμόγελο του Παιδιού» στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος «Ευρωπαϊκή καμπάνια κατά του Σχολικού Εκφοβισμού» αποδεικνύει ότι το 51% των μαθητών στη Λιθουανία έχει βιώσει εκφοβισμό, 50% στην Εσθονία, 43% στη Βουλγαρία, 31% στην Ελλάδα, 25% στην Λετονία και 15% των μαθητών στην Ιταλία. Οι αριθμοί είναι εντυπωσιακοί και αποτελούν ένδειξη της ολοένα αυξανόμενης διάστασης που λαμβάνει το φαινόμενο στις ευρωπαϊκές κοινωνίες, αλλά και παγκοσμίως στην εποχή μας (Αρτινοπούλου, 2001), προκαλώντας τόσο στους θύτες όσο και στα θύματα αισθήματα θλίψης (Glew et al., 2005).
Η εκστρατεία στο πλαίσιο του προγράμματος έχει ως στόχο να αναδείξει την κρίσιμη ανάγκη για συντονισμένες δράσεις κατά του σχολικού εκφοβισμού σε ευρωπαϊκό επίπεδο και την καθιέρωση μιας Πανευρωπαϊκής Ημέρας κατά του φαινομένου. Η εκστρατεία αποτελεί συστατικό μέρος του ευρωπαϊκού προγράμματος «ΕΑΝ- Ευρωπαϊκό Δίκτυο κατά του σχολικού εκφοβισμού» και της προσπάθειας δημιουργίας μιας κοινής ευρωπαϊκής στρατηγικής.
Η συγκεκριμένη εκστρατεία δε στοχεύει στη θεσμοθέτηση μιας ακόμα επίσημης ημέρας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά στην ευαισθητοποίηση των ευρωπαϊκών κοινωνιών σχετικά με το πρόβλημα, στην κινητοποίηση των φορέων που ενεργοποιούνται στο πεδίο και στην πρόσκληση σε ανοικτή συζήτηση της κοινωνίας των πολιτών, των πολιτών και των κρατικών αρχών, ώστε να κάνουν τον απολογισμό των δράσεών τους, να μοιραστούν με άλλους τις εμπειρίες τους και καλές πρακτικές και να συζητήσουν γύρω από τις δράσεις και τον σχεδιασμό τους για την επόμενη χρονιά. Συνεπώς, βασικός άξονας της εκστρατείας είναι να δημιουργηθεί μια συμβολική ημερομηνία-ορόσημο για τη μάχη κατά του σχολικού εκφοβισμού, η οποία θα συμβάλλει στην ενίσχυση των υφιστάμενων πρωτοβουλιών και των προσπαθειών που γίνονται σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, εκφράζοντας την ανησυχία των ευρωπαϊκών κοινωνιών, υιοθέτησε τον Ιανουάριο του 2013 Γραπτή Δήλωση με την οποία πρότεινε τη θεσμοθέτηση της Πανευρωπαϊκής Ημέρας κατά του σχολικού εκφοβισμού και της σχολικής βίας. Στις μέρες μας περισσότερο από ποτέ η κοινωνία των πολιτών, οι πολίτες και η Ευρωπαϊκή Ένωση καλούνται να αναλάβουν έναν εξαιρετικά κρίσιμο ρόλο. Οι συντονισμένες προσπάθειες κατά του σχολικού εκφοβισμού σε συνδυασμό με την πολιτική βούληση μπορούν να επιφέρουν αλλαγές στην καθημερινότητα των παιδιών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες.
Ο Desmond Tutu είχε διακηρύξει: «Αν κρατάς ουδέτερη στάση σε περιπτώσεις αδικίας, έχεις επιλέξει να πάρεις το μέρος του καταπιεστή». Γι’ αυτόν τον λόγο είναι σημαντικό ο καθένας να αναλάβει δράση άμεσα κατά του σχολικού εκφοβισμού. Το πρόγραμμα ΕΑΝ προσκάλεσε όλους μας να λάβουμε μέρος στην προσπάθεια και να υπηρετήσουμε την ανάγκη να «κάνουμε μία Ημέρα στην Ευρώπη, κάθε Μέρα για τα παιδιά».

Η πρωτοβουλία [3]
Η πραγματικότητα που επικρατεί στις κοινωνίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποδεικνύει ότι σήμερα όλο και πιο πολλά παιδιά βιώνουν το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού στην καθημερινότητά τους στη σχολική αυλή, στην τάξη, στο διαδίκτυο, στην παιδική χαρά, στις γειτονιές τους. Ο εκφοβισμός έχει επώδυνες συνέπειες για τα θύματα, που μπορεί να είναι ακόμα και τραγικές, όπως τα πρόσφατα περιστατικά αυτοκτονιών παιδιών που υπήρξαν θύματα εκφοβισμού στην Ευρώπη. Λόγω της σοβαρότητας της κατάστασης, σχεδιάζονται πολλά προγράμματα αντιμετώπισης και περιορισμού του σχολικού εκφοβισμού, τα οποία υπόκεινται σε αξιολόγηση ως προς την αποτελεσματικότητά τους (Hazler & Carney, 2006). 
Σήμερα θεωρείται πως είναι η κατάλληλη στιγμή για να ενώσουν όλοι τις προσπάθειές τους ενάντια στον σχολικό εκφοβισμό. Για τον λόγο αυτόν, οι συμμετέχοντες σε αυτό το πρόγραμμα δεσμεύονται να συμβάλουν σε αυτή την προσπάθεια στη χώρα τους και οπουδήποτε αλλού. Συμμετέχουν σε αυτή την πρωτοβουλία, προσπαθώντας να ευαισθητοποιήσουν τους γύρω τους σχετικά με τις καταστροφικές συνέπειες του εκφοβισμού στα παιδιά και στους νέους ανθρώπους και να ενημερώσουν για την ανάγκη να αναληφθούν δράσεις ενάντια στον εκφοβισμό σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Σύμφωνα και με τη σχετική πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, υποστηρίζεται η καθιέρωση Πανευρωπαϊκής Ημέρας κατά του Σχολικού Εκφοβισμού ως μια συμβολική ημέρα γι’ αυτόν τον αγώνα. Ο εκφοβισμός δεν πρέπει να υπάρχει στις κοινωνίες μας. Με την υπογραφή αυτής της πρωτοβουλίας γίνεται η διαφορά και δημιουργείται η συμβολή στην αντιμετώπιση του εκφοβισμού.

[1]  ΕΑΝ: European Antibullying Network http://www.antibullying.eu/el/webform/34/i-protovoylia#sthash.kxx6eOqS.dpuf 
[2]  http://www.antibullying.eu/el/webform/34/i-protovoylia#sthash.kxx6eOqS.dpuf
[3] http://www.antibullying.eu/el/webform/34/i-protovoylia#sthash.kxx6eOqS.dpuf