Topic outline
Syros's Paths
Τα μονοπάτια της Σύρου
European Solidarity Corps - Solidarity Projects, Form Id ESC31-03F52913
Λιγα λόγια για εμάς και το πρόγραμμα
Η ομάδα μας αποτελείται από νέους Βιολόγους, Ψυχολόγους, Νομικούς, φοιτητές, Εργοθεραπευτές και αποφοίτους από σχολές ΗΥ, που ζουν και κατάγονται από την Σύρο. Ένα πρόγραμμα όπως αυτό που σχεδιάζουμε, μας φέρνει μπροστά στην πρόκληση να εφαρμόσουμε αυτά που μάθαμε στις σπουδές μας, μέσα από τον σχεδιασμό, την επεξεργασία και την υλοποίηση ενός εθελοντικού και καινοτόμου προγράμματος για τα μονοπάτια της Σύρου.
Η σύνθεση της ομάδας, μας δίνει την δυνατότητα της διεπιστημονικής προσέγγισης και αυτό θα είναι και το καινοτόμο της προσπάθειας μας.
Μέσα από την ομαδική δουλειά και την κατανομή αρμοδιοτήτων για την υλοποίηση του σχεδίου δράσης, που εγκρίθηκε και χρηματοδοτείται από Ευρωπαικό Σώμα Αλληλεγγύης, ο κάθε ένας και κάθε μια από εμάς, θα αναλάβουν και θα έχουν συγκεκριμένα καθήκοντα και τομείς υλοποίησης του προγράμματος.
Το σημαντικό κομμάτι της ανάδειξης της πανίδας και της χλωρίδας θα αναλάβουν οι Βιολόγοι της ομάδας μας, με βιβλιογραφικές αναφορές, έρευνα πεδίου και αποτύπωσης των διαφόρων ειδών που ενδημούν στην Σύρο.
Η Ψυχολόγος μαζί με εθελοντές συναδέλφους από την ΚΟΙΝΣΕΠ ΚΥΚΛΑΔΩΝ, θα σχεδιάσουν τις βιωματικές δράσεις για τις ομάδες νέων που θα περπατήσουν μαζί μας για την ανακάλυψη όχι μόνο των μονοπατιών, αλλά και της προσωπικής πορείας του καθένα μας στην ζωή.
Η ενημέρωση επίσης των δημοτικών σχολείων και των Γυμνασίων θα είναι μέσα στους στόχους δικτύωσης και εφαρμογής ενημερωτικών δράσεων.
Αυτό το είδος των προληπτικών παρεμβάσεων στοχεύει στην ψυχική ενδυνάμωση των συμμετεχόντων. Τα προγράμματα Κοινωνικής και Συναισθηματικής Μάθησης τα οποία λαμβάνουν την ονομασία τους από το γεγονός ότι βασίζονται σε θεωρίες και μοντέλα σχετικά με την κοινωνικοσυναισθηματική ανάπτυξη και τη μάθηση, ορίζεται ως η διαδικασία μέσα από την οποία τα παιδιά ενισχύουν την ικανότητά τους να ενσωματώνουν τη σκέψη, το συναίσθημα και τη συμπεριφορά για να επιτυγχάνουν σημαντικές υποχρεώσεις τους στη ζωή. Κι αυτό μέσα στο φυσικό περιβάλλον και την επίσκεψη των μονοπατιών του νησιού μας.
Για την προβολή του έργου θα δημιουργηθεί ιστοσελίδαμε την παρουσίαση των μονοπατιών της Σύρου, για την ανταλλαγή ορθών πρακτικών, αναφορών, βιβλιογραφίας, θα υπάρχουν διαδικτυακά μαθήματα για εκπαιδευτικούς και γονείς και μαθητές (εξ αποστάσεως εκπαίδευση / ecourses).
Το διαδικτυακό μάθημα θα δημοσιευτεί στη Moodle ψηφιακή πλατφόρμα της ΚΟΙΝΣΕΠ ΚΥΚΛΑΔΩΝ που εθελοντικά και μέσα στο πλαίσιο αντίστοιχων δράσεων της τοπικά, θα συνεργαστεί μαζί μας.
Η συμμετοχή επίσης της ΚΟΙΝΣΕΠ Κυκλάδων στο πρόγραμμα Live on the island, 619480-EPP-1-2020-1-IT-EPPKA2-CBY-ACPALA, θα ενισχύσει το πρόγραμμα μας , μέσω της συνεργασίας και αντίστοιχων δράσεων με 8 νησιά από την Ευρώπη, την Αφρική, την Νέα Γουινέα, τον Ινδικό Ωκεανό και τη Μαρτινίκα!
Η ομάδα μας
Μιράντα Δάσκου, Βιολόγος
Ανθή Ανδροβιτσανέα, Ψυχολόγος
Αγγελική Σακελλαρίου, Εργοθεραπεύτρια
Μαρία Βακονδίου, Δικηγόρος
Μαργαρίτα-Αννα Παπακυπριανού, Βιολόγος
Αντωνία Σακελλαρίου, Ηλεκτρολόγος Μηχανολόγος
Ελευθερία Πούφτση, Φοιτήτρια Εργοθεραπείας
Μικαέλα Δάσκου, Φοιτήτρια Εκπαιδευτικός
Μικαέλα Καπέλλα, Φοιτήτρια Εκπαιδευτικός
Γιάννης Γκλέζος, Φοιτητής Η.Υ.
Ναταλία Ξενάκη, Φοιτήτρια Διατροφολόγος
Παύλος Αιμονιώτης, Ηλεκτρολόγος Μηχανολόγος
Τεχνικός υπεύθυνος του προγράμματος
https://syrostrails.alteravita.eu
Η Σύρος δεσπόζει στην καρδιά του Αιγαίου με τον δυναμικό χαρακτήρα και την κοσμοπολίτικη χάρη μιας μεγαλοαστής. Μιας κυρίαρχης δύναμης με έδρα την Ερμούπολη, πρωτεύουσα του νησιού αλλά και των Κυκλάδων, που διατηρεί και αναδεικνύει την αίγλη μια άλλης εποχής, μιας ιστορίας που ξεδιπλώνεται μέσα από τα δαιδαλώδη σοκάκια, τα πολυάριθμα παλαιά αρχοντικά και νεοκλασικά κτίρια, τη μεσαιωνική Άνω Σύρο και τα παραδοσιακά κυκλαδίτικα χωριά, τις Ορθόδοξες και Καθολικές εκκλησίες, τις δαντελένιες ακτές, το γαλάζιο της θάλασσας και το παραμυθένιο φυσικό τοπίο.
Η ΦΥΣΗ ΤΗΣ ΣΥΡΟΥ
Η Σύρος είναι τόσο ξεχωριστή και ιδιαίτερη αφού μπορεί και συνδυάζει το αγροτικό τοπίο – στη βόρεια Σύρο ή Απάνω μεριά – με την οικιστική τουριστική περιοχή στα νότια του νησιού.
ΠΗΓΗ : https://www.syrosisland.grΣε μια περιήγηση στη βόρεια Σύρο, οι λάτρεις του κυκλαδίτικου τοπίου θα αφεθούν στην ηρεμία που προσφέρει η άγονη φύση με τη χαμηλή βλάστηση και τις ξερολιθιές. Αυτή την ηρεμία απολαμβάνουν και τα μεταναστευτικά πουλιά που συγκεντρώνονται στην περιοχή και την κατατάσσουν σε μια από τις πιο σημαντικές στην Ελλάδα, γι΄ αυτό άλλωστε το όρος Σύριγγα, έχει ενταχθεί στο Κοινοτικό Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών NATURA 2000, με τα παρακάτω στοιχεία:
- Όνομα Περιοχής: ΟΡΟΣ ΣΥΡΙΓΓΑΣ ΩΣ ΠΑΡΑΛΙΑ
Κωδικός Περιοχής: GR4220018Τύπος:B Γεωγραφικό Μήκος: 24o 54 Γεωγραφικό Πλάτος: 37o 28 Μέγιστο Υψόμετρο (m): 434 Έκταση (ha): 700,
ενώ το δίκτυο NATURA 2000 της Σύρου συνθέτουν και άλλες δύο περιοχές:
- Όνομα περιοχής : ΝΗΣΟΣ ΓΥΑΡΟΣ
Κωδικός Περιοχής: AG0010077 Μέγιστο Υψόμετρο (m): 447 Έκταση (ha): 2700
- Όνομα Περιοχής: ΒΟΡΕΙΑ ΣΥΡΟΣ
Κωδικός Περιοχής: GR4220018 Τύπος: B Γεωγραφικό Μήκος:24o 54 Γεωγραφικό Πλάτος: 37o 28 Μέγιστο Υψόμετρο (m):434 Έκταση (ha): 700
Και εκεί που το τοπίο μας μοιάζει ξερό, ακριβώς εκεί μπορούμε να συναντήσουμε μια μεγάλη ποικιλία από φυτά και βότανα. Το ξεχωριστό μικροκλίμα, ο δυνατός ήλιος, η θαλασσινή αύρα και οι δυνατοί αέρηδες κάνουν τα βότανα της Σύρου να έχουν έντονες γεύσεις, αρώματα και χρώματα. Τα πιο κοινά είδη είναι το θυμάρι, ο ασφόδελος και το φασκόμηλο, τα οποία θα δείτε ανθισμένα αν βρεθείτε εκεί την άνοιξη. Στην περιοχή θα βρείτε και σπάνια είδη φυτών, όπως ο μανδραγόρας, που περιέχει φαρμακευτική ουσία και χρησιμοποιείται ως καθαρκτικό, καθώς και τρία είδη κρόκων (ζαφοράς) που είναι ενδημικά της Σύρου.
Στο νότιο τμήμα του νησιού, η οικιστική ανάπτυξη γίνεται περισσότερο εμφανής και συνυπάρχει με πλούσια βλάστηση το κύριο χαρακτηριστικό της οποίας αποτελούν οι κατά τόπους συστάδες πεύκων.
Η πανίδα της Σύρου, επίσης έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Εκτός από τα κατσίκια που σκαρφαλώνουν στις ξερολιθιές και ροβολούν σε βράχια μέχρι τη θάλασσα, οι πιο μυημένοι μπορούν να παρατηρήσουν πουλιά, ερπετά, αμφίβια λαγούς και κουνέλια. Σε όλο το νησί, και κυρίως στην Απάνω Μεριά, ενδημούν 11 είδη ερπετών, ο πρασινόφρυνος (είδος αμφιβίου) και 47 είδη πουλιών.
Γεωμορφολογία και χλωρίδα της Σύρου
Μιράντα Δάσκου, Βιολόγος
https://drive.google.com/file/d/1I3-YA_xfkh2NMBmuNq37h8az0eCCadBZ/view?usp=sharing
Tα μονοπατια των Κυκλάδων
Τάσος Αναστασίου (Ο επίμονος περιπατητής των Κυκλάδων)
Πρωτοστάτησε στην αναβίωση ενός δικτύου μονοπατιών σε 21 κυκλαδονήσια, συμβάλλοντας έμπρακτα στην προστασία του περιβάλλοντος και την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς.
«Τo ίδιο είναι να φτάσεις στο άστυ της αρχαίας Θήρας από το λιθόστρωτο που ξεκινά από το μεσαιωνικό χωριό του Πύργου και ανεβαίνει στον Προφήτη Ηλία, με το να ακολουθήσεις την τσιμεντένια οδό που, από το τουριστικό θέρετρο του Καμαριού, καταλήγει στην ίδια θέση;» λέει ο Τάσος Αναστασίου, ένας άνθρωπος που αφιέρωσε 25 χρόνια από τη ζωή του στην αναβίωση των μονοπατιών στις Κυκλάδες. Εργαζόμενος στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κυκλάδων, συνέβαλε στην αποκατάσταση των κυκλαδίτικων μονοπατιών και την ανάδειξή τους σε διαδρομές πολιτιστικού ενδιαφέροντος, που ξεπερνούν πλέον τα 600 χλμ. σε 21 από τα συνολικά 24 κυκλαδονήσια.
Αποτέλεσμα; Ο τουρισμός εκτός σεζόν αυξάνεται συνεχώς, τα νησιά βρίσκουν έναν νέο τρόπο να ενισχύουν την τοπική οικονομία και το περιβάλλον προστατεύεται με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο.
Περισσότερα εδώ: https://e-learning.alteravita.eu/mod/page/view.php?id=397H μοναδική ιστορία του John Pearson
«Στου Αμερικάνου…» 
Ο ανθρώπινος πολιτισμός από τις απαρχές του ταυτίστηκε με το δένδρο και τους καρπούς του. Πριν ακόμη ο άνθρωπος-τροφοσυλλέκτης μάθει να καλλιεργεί, το δένδρο του προσέφερε εύκολα τροφή, ενώ αργότερα του παρείχε ξυλεία για την κατασκευή εργαλείων, σπιτιών, πλοίων, ίνες για το ρουχισμό του, ρίζες για φαρμακευτική χρήση.Στις ιστορίες που αφηγούνταν γύρω από τη φωτιά εκείνοι οι πρώτοι άνθρωποι, ο κόσμος παρουσιαζόταν με τη μορφή ενός τεράστιου δένδρου, που είτε ακουμπούσε στη γη κι έφτανε ψηλά στον ουρανό είτε πάλι ήταν ένα αντεστραμμένο δένδρο με τις ρίζες του να ακουμπούν στο σύμπαν.
Ο καρπός του δένδρου έγινε σύμβολο ιερό, γύρω από τα δένδρα ξεκίναγαν τα τραγούδια και οι κυκλικοί χοροί. Το δένδρο μεταρσιώθηκε, θεοποιήθηκε, έγινε σύμβολο γέννησης και ανανέωσης της ζωής, η ανδρογύναια ένωση. Θεωρείτο ότι ενείχε το μυστικό της παντοτινής ζωής και στους μύθους εμφανιζόταν ένας δράκος να στέκει δίπλα του και να φυλάει τον καρπό. Έτσι, ο Ηρακλής έκλεψε τα μήλα από τον κήπο των Εσπερίδων κάτω από τη μύτη του φύλακα δράκοντα, ενώ ο Ιάσων σκότωσε το φίδι που φύλαγε το δένδρο με το χρυσόμαλλο δέρας.
Στην παράδοση του ελληνικού πολιτισμού σπουδαία θέση κατείχε το «ιερό δένδρο» της ελιάς.ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΑ ΕΔΩ:https://e-learning.alteravita.eu/mod/page/view.php?id=1616
Topic 4
Οι πεζοπόροι της Σύρου και ο ακούραστος Στέφανος Σκιαθίτης έχουν κάνει μια πολύ σημαντική αποτύπωση των μονοπατιών της Σύρου, με διαδρομές χαραγμένες και μη, σε όλο το νησί, που κάθε Κυριακή παρέες ενηλίκων χαίρονται την φύση μέσα από τα περπατήματα που οργανώνουν.
Περισσότερα στο παρακάτω λινκ: https://www.hikingteam.gr/diadromes/
Ομάδες εφήβων- Πρόγραμμα Περπατώ τα μονοπάτια της Σύρου -Ανακαλύπτω τον εαυτό μου
ΠΕΡΠΑΤΩ ΤΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΗΣ ΣΥΡΟΥ - ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΩ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΟΥ
Η Σύρος, όπως και όλα τα νησιά του Αιγαίου, είναι διάσπαρτη από μονοπάτια που συνέδεαν παλιά τους οικισμούς ή οδηγούσαν σε σημεία μενερό, κατάλληλα για καλλιέργεια ή για το πότισμα των ζώων ή τέλος, σε όμορφες και απομονωμένες παραλίες.. Τα μονοπάτια αυτά σήμερα, τα περπατούσαν κατά καιρούς μικρές ομάδες ενηλίκων με στόχο την επαφή με τη φύση. . Στις συναντήσεις όμως αυτές σπάνια υπήρχαν νέοι κάτω των 20 ετών. Παρ’ όλα αυτά σε συζητήσεις που γίνονταν μετά, ιδιαίτερα με μαθητές, αρκετοί ήταν αυτοί που έδειχναν ενδιαφέρον να γνωρίσουν τον τόπο τους. Υπήρχε λοιπόν ένας πυρήνας νέων που ήθελε να συμμετέχει σε τέτοιες δραστηριότητες. Γεννήθηκε λοιπόν η σκέψη να συζητήσουμε. Ο ΦΕΡΕΚΥΔΗΣ ανέλαβε και πρότεινε σε καθηγητές να σχεδιαστεί ένα πρόγραμμα για εφήβους ώστε να περπατήσουν και να γνωρίσουν τα μονοπάτια της Σύρου.
https://drive.google.com/file/d/1836-_IP4IiLUMT2Cde8GNKwG2MctIZEg/view?usp=sharing
Τα φυτά της Σύρας
Για να δοθεί κατά το δυνατό πληρέστερη εικόνα των οικολογικών όρων µιας περιοχής, συνδυάζονται η µελέτη της χλωρίδας της, που αφορά στην έρευνα της εξάπλωσης των φυτικών ειδών σ' αυτήν, µε τη µελέτη της βλάστησής της, που συνίσταται στην έρευνα των φυτικών της διαπλάσεων. Και τούτο γιατί δεν είναι δυνατή η µελέτη της χλωρίδας µιας περιοχής χωρίς την ακριβή γνώση του τύπου της βλάστησής της, παρά το γεγονός ότι η µεν χλωρίδα σχετίζεται αποκλειστικά µε την ποιοτική εξέταση, τη διάγνωση και τη συγγένεια των στοιχείων που την αποτελούν, η δε βλάστηση σχετίζεται µε τους παράγοντες του περιβάλλοντος και την επίδραση τυχόν µεταβολών των συνθηκών αυτών πάνω στα φυτικά είδη.
Τα φυτά της Σύρου: https://drive.google.com/file/d/1DM73GG3gfcOge9ZVVAzX0PIMktDtORJ1/view?usp=sharing
Γαστρονομία της Σύρου
SYROS TRAILS: ‘ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ’
Η γαστρονομία της Σύρου ακολούθησε ένα ταξίδι μέσα στον χρόνο, ένα ταξίδι γεύσεων και αρωμάτων από όλα τα μέρητης Ελλάδος. Από τους πρόσφυγες τις Χίου και της Μικράς Ασίας που πρωτοσύστησαν στους συριανούς τα λουκούμια και τα γλυκά του κουταλιού, τους Σμυρνιούς που έφεραν μαζί τους τα μπαχάρια της Ανατολής και τους Καπουτσίνους μοναχούς με τα φραγκόσυκα.
Natalia Xenaki
Διατροφολογος
Εργαστήρια Κοινωνικής Οικονομίας -1ο -Τρύγος
Εργαστήριο παρασκευής τοπικού οίνου
Mέσα στα πλαίσια του προγράμματος για τα μονοπάτια πραγματοποιήιηκε βιωματικό εργαστήριο- δράση με τους εθελοντές αλλά και μέλη φορέων από το εξωτερικό -Αλσατία Γαλλίας με αντικείμενο την συλλογή σταφυλιών-τρύγου και την παρασκευή τοπικού οίνου με την ποικιλία Σερφίωτικο που διαθέτει η ΚΟΙΝΣΕΠ Κυκλάδων στο κτήμα της.
Ο τουρισμός αποτελεί ένα μαζικό κοινωνικό φαινόμενο με μεγάλη ζήτηση που γνωρίζει συνεχώς όλο και μεγαλύτερη ανάπτυξη. Τα τελευταία χρόνια όμως έχει αυξηθεί το ενδιαφέρον για τον εναλλακτικό τουρισμό, αφού είναι αντιδιαμετρικά αντίθετος από τον μαζικό τουρισμό, ο οποίος προκαλεί αρκετές αρνητικές συνέπειες. Οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού δίνουν μεγάλη έμφαση στις επιθυμίες των πιο «εξειδικευμένων τουριστών», είναι πιο φιλικές με το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον και απαιτούν μεγαλύτερη συμμετοχή και υποστήριξη της τοπικής κοινωνίας. Σε μία χώρα όπως η Ελλάδα όπου ο τουρισμός αποτελεί βασικό τομέα της οικονομίας και υφίστανται πλήθος από αξιόλογους φυσικούς και πολιτιστικούς πόρους, η ανάπτυξη του εναλλακτικού τουρισμού είναι απαραίτητη.
Προϋπόθεση όμως, για την σωστή ανάπτυξη του τουρισμού είναι η σωστή μεθοδολογία στον σχεδιασμό λαμβάνοντας υπόψη όλα τα βήματα σχεδιασμού, επιλέγοντας τις κατάλληλες στρατηγικές με βάση τις υπάρχουσες θεωρίες αλλά και τα επιτυχημένα παραδείγματα τουριστικής ανάπτυξης, ακολουθώντας πάντα τα υπερκείμενα πλαίσια σχεδιασμού.
Εργαστηρια Κοινωνικής Οικονομίας 2ο
Περιπατητικός τουρισμός
Η Συνεργασία μας με την Πεζοπορική Ομάδα της Σύρου ανάδειξε την σημασία του πεζοπορικού τουρισμού στο νησί μας.
Οι θεματικές διαδρομές αναγνωρίζονται ως μια γρήγορη αναπτυσσόμενη μορφή εναλλακτικού τουρισμού που έχει γνωρίσει άνθιση τα τελευταία χρόνια. Οι σκοποί της συνάντησης μας είναι :
- Η ανάδειξη της σημασίας που έχουν οι θεματικές διαδρομές, ως ειδική μορφή τουρισμού, στη ανάπτυξη των τόπων
- Ο προσδιορισμός των δυνατοτήτων που υπάρχουν για δυναμικότερη αξιοποίηση και ανάδειξη του φυσικού και πολιτιστικού πλούτου της Σύρου.
Η τουριστική βιομηχανία θεωρείται σημαντική πηγή πλούτου της οικονομίας, που όμως μπορεί να επιφέρει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις έχει στο περιβάλλον. Έτσι λοιπόν, δημιουργήθηκε η ανάγκη για εξασφάλιση εκείνων των προϋποθέσεων που θα εξασφάλιζαν την ανάπτυξη, χωρίς να υποβιβάζεται η ικανότητα των μελλοντικών γενεών να αντιμετωπίσουν τις δικές τους ανάγκες. Αυτό ακριβώς είναι και το περιεχόμενο του όρου «αειφόρος ανάπτυξη» που αποτελεί τον ιδεολογικό πυρήνα κάθε σύγχρονης τουριστικής παρέμβασης με εναλλακτικά κριτήρια, που σέβεται δηλαδή τη φύση και τον πολιτισμό ενός τόπου.
