Κοινωνικοψυχολογικές επιπτώσεις της σχολικής βίας και του εκφοβισμού στα θύματα, στο σχολείο και στην κοινωνία
16. Βιβλιογραφική τεκμηρίωση
Βιβλιογραφική τεκμηρίωση
Ελληνόγλωσση
Αντωνίου, Α.-Σ. (2006). Επαγγελματίες υγείας στη διάγνωση και αντιμετώπιση θυμάτων ενδο-οικογενειακής βίας. Σεμινάριο στο Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης Γενικού Νοσοκομείου Ελευσίνας «Θριάσιο» στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Υγεία-Πρόνοια 2000-2006» [Υ05-Υ20-Ε024].
Αντωνίου, Α.-Σ. & Καμπόλη, Γ. (2014). Πως σχετίζεται ο σχολικός εκφοβισμός με την κατάθλιψη και τις τάσεις αυτοκτονίας σε παιδιά και εφήβους. Στο Σ. Κούτρας (Επιμ.), Η Ψυχική Υγεία των Παιδιών στην Κοινωνία της Κρίσης. Ο Ρόλος των Γονέων και των Εκπαιδευτικών (102-121). Αθήνα: Ταξιδευτής.
Αρτινοπούλου, Β. (2001), Βία στο σχολείο. Έρευνες και πολιτικές στην Ευρώπη. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Βογιατζής, Η. (2014). Σχολικός εκφοβισμός και μαθητές με αναπηρία, υπάρχει λύση!http://www.newsitamea.gr/%CF%83%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CE%B5%CE%BA%CF%86%CE%BF%CE%B2%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BC%CE%B1%CE%B8%CE%B7%CF%84%CE%AD%CF%82-%CE%BC%CE%B5-%CE%B1%CE%BD/
Γιανναδάκη, Τ. (2013). Νεανική Παραβατικότητα και Σχολείο, http://www.3gymagni.gr/index.php/ergasies-ma8iton/item/633-neaniki-paravatikotita
Γιαννακοπούλου, Ε. (2014). Ο Σχολικός εκφοβισμός ως βιωμένη εμπειρία. Πανεπιστήμιο Πατρών.
Εταιρία Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου-Ε.Ψ.Υ.Π.Ε., Ενδοσχολική Βία και Εκφοβισμός. Αιτίες, Επιπτώσεις, Αντιμετώπιση. Απαντήσεις στα Ερωτήματα των Εκπαιδευτικών.
Κυριακίδη, Μ. (2013). Ο σχολικός εκφοβισμός σε έξαρση. Περίληψη ημερίδας της «Πυξίδας» για την αποτροπή των φαινομένων σχολικού εκφοβισμού.
Κωνσταντίνου Χ., (2000). Σχολική Πραγματικότητα και Κοινωνικοποίηση του Μαθητή, (3η έκδοση). Αθήνα: Gutenberg.
Μέλλου, Ευσ. & Αντωνίου, Α.-Σ. (2013). Η επίδραση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και του ηλεκτρονικού εκφοβισμού στην ψυχική υγεία παιδιών και εφήβων. Στα Πρακτικά του Συνεδρίου: Παιδική Ηλικία-Κοινωνιολογικές, Πολιτισμικές, Ιστορικές και Παιδαγωγικές Διαστάσεις, 11-14 Απριλίου (Επιμ. Χ. Μπαμπούνης, σελ. 1145–1151). Αθήνα: Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Εργαστήριο Κοινωνικών Επιστημών.
Μπαμπάλης, Θ. (2011). Η κοινωνικοποίηση του παιδιού στη σχολική τάξη: Ο ρόλος του εκπαιδευτικού. Αθήνα: Διάδραση.
Πλούμπη, Αικ. & Αντωνίου, Α.-Σ. (2014). Αγχώδεις Διαταραχές, αυτοκτονικός ιδεασμός και χρήση ουσιών σε παιδιά και εφήβους και η σχέση τους με τα περιστατικά σχολικού εκφοβισμού. Στα Πρακτικά του 4ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Επιστημών Εκπαίδευσης, 20–22 Ιουνίου. Αθήνα: ΕΚΠΑ, Τομέας Ειδικής Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας Π.Τ.Δ.Ε. & Κέντρο Μελέτης Ψυχοφυσιολογίας και Εκπαίδευσης
Τσαρδάκης, Δ. (1984). Διαδικασίες Κοινωνικοποίησης. Αθήνα: Σκαραβαίος.
Χατζηγεωργίου, Σ. & Αντωνίου, Α.-Σ. (2014). Ο ρόλος συγκεκριμένων χαρακτηριστικών προσωπικότητας (νευρωτισμού, εσωστρέφειας) στο φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού. Στα Πρακτικά του 4ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Επιστημών Εκπαίδευσης, 20–22 Ιουνίου. Αθήνα: ΕΚΠΑ, Τομέας Ειδικής Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας Π.Τ.Δ.Ε. & Κέντρο Μελέτης Ψυχοφυσιολογίας και Εκπαίδευσης
Ξενόγλωσση
Alcaraz, R., Kim, T. & Gendron, B. (2010). Bullying in Schools. University of California.
Ambert, A. M. (1994). A qualitative study of peer abuse and its effects: Theoretical and empirical implications. Journal of Marriage and the Family, 119–130.
Barone, F. J. (1997). Bullying in Schools, Phil-Delta Kappan, 79(1), 80–82.
Branson, C. E. & Cornell, D. G. (2009). A comparison of self and peer reports in the assessment of middle school bullying. Journal of Applied School Psychology, 25(1), 5–27.
Byrne, B. J. (1994). Bullies and victims in a school setting with reference to some Dublin schools. The Irish Journal of Psychology, 15(4), 574–586.
Carney, A.G. & Merrell, K.W. (2001). Bullying in schools Perspectives on understanding and preventing an international problem. School Psychology International, 22(3), 364–382.
Eron, L. D. & Huesmann, L.R. (1984). The control of aggressive behavior by changes in attitudes, values, and the conditions of learning. Advances in the study of aggression, 1, 139–171.
Eron, L. D., Huesmann, L. R., Dubow, E., Romanoff, R. & Yarmel, P.W. (1987). Aggression and its correlates over 22 years. In Childhood aggression and violence (pp. 249–262). US: Springer.
Farrington, D. P. (1991). Childhood aggression and adult violence: Early precursors and later life outcomes. In D.J. Pepler & K.H. Rubin Hillsdale (Eds.), The development and treatment of childhood aggression, (5–29). NJ: Lawrence Erlbaum.
Floyd, N.M. (1985). Pick on Somebody Your Own Size?: Controlling Victimization. The Pointer, 29(2), 9–17.
Gilmartin, B. G. (1987). Peer Group Antecedents of Severe Love‐shyness in Males. Journal of personality, 55(3), 467–489.
Graham, S. & Juvonen, J. (1998). Self-blame and peer victimization in middle school: an attributional analysis. Developmental psychology, 34(3), 587.
Greenbaum, S. (1988) What can we do about schoolyard bullying. Principal, 67(2), 21–4.
Hawker, D.S. & Boulton, M.J. (2000). Twenty years' research on peer victimization and psychosocial maladjustment: a meta‐analytic review of cross‐sectional studies. Journal of child psychology and psychiatry, 41(4), 441–455.
Hazler, R. J. (1992). What kids say about bullying. Executive Educator, 14(11), 20–22.
Holt, M. K., Vivolo-Kantor, A. M., Polanin, J. R., Holland, K. M., DeGue, S., Matjasko, J. L., ... & Reid, G. (2015). Bullying and suicidal ideation and behaviors: a meta-analysis. Pediatrics, peds-2014.
Horne, A. M. & Socherman, R. (1996). Profile of a Bully: Who Would Do Such a Thing?. Educational Horizons, 74(2), 77–83.
Hunter, S. C., Boyle, J. M. & Warden, D. (2007). Perceptions and correlates of peer‐victimization and bullying. British Journal of Educational Psychology, 77(4), 797–810.
Jankauskiene, R., Kardelis, K., Sukys, S. & Kardeliene, L. (2008). Associations between school bullying and psychosocial factors. Social Behavior and Personality: an international journal, 36(2), 145–162.
Kaltiala-Heino, R., Rimpelä, M., Rantanen, P. & Rimpelä, A. (2000). Bullying at school—an indicator of adolescents at risk for mental disorders. Journal of adolescence, 23(6), 661–674.
Klomek, A. B., Sourander, A., Kumpulainen, K., Piha, J., Tamminen, T., Moilanen, I. & Gould, M. S. (2008). Childhood bullying as a risk for later depression and suicidal ideation among Finnish males. Journal of affective disorders, 109(1), 47–55.
Loeber, R. & Dishion, T. (1983). Early predictors of male delinquency: a review. Psychological bulletin, 94(1), 68.
Nansel, T. R., Overpeck, M., Pilla, R. S., Ruan, W. J., Simons-Morton, B., & Scheidt, P. (2001). Bullying behaviors among US youth: Prevalence and association with psychosocial adjustment. Jama, 285(16), 2094-2100.
Nansel, T. R., Craig, W., Overpeck, M. D., Saluja, G., & Ruan, W. J. (2004). Cross-national consistency in the relationship between bullying behaviors and psychosocial adjustment. Archives of pediatrics & adolescent medicine, 158(8), 730-736.
Olweus, D. (1978). Aggression in the schools: Bullies and whipping boys. Hemisphere.
Olweus, D. (1994). Bullying at school: long-term outcomes for the victims and an effective school-based intervention program. In L. R. Huesmann (Ed.), Aggressive behavior: Current perspectives (pp. 97–130). New York: Plenum.
Olweus, D. (2009). Εκφοβισμός και βία στο σχολείο: Τι γνωρίζουμε και τι μπορούμε να κάνουμε (Επιμ. Έκδ.: Γ. Τσιάντης). Αθήνα: Εταιρεία Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου. (Έτος έκδοσης πρωτοτύπου 1993).
O’Moore, M. & Kirkham, C. (2001). Self‐esteem and its relationship to bullying behaviour. Aggressive behavior, 27(4), 269-283.
Perry, D.G., Kusel, S.J. & Perry, L.C. (1988). Victims of peer aggression. Developmental psychology, 24(6), 807.
Rigby, K. (2007). Bullying in Schools and What to do about It. ACER Press.
Rigby, K. (2008). Children and bullying: How parents and educators can reduce bullying at school. Blackwell Publishing.
Rivers, I., Poteat, V. P., Noret, N. & Ashurst, N. (2009). Observing bullying at school: The mental health implications of witness status. School Psychology Quarterly, 24(4), 211.
Roland, E. (1987). Lectures held at the Council of Europe conference ‘Bullying in schools’, Stavanger, Norway. In E. Roland & E. Munthe (Eds.), Bullying an international perspective. London: David Fulton.
Salmon, G., James, A. & Smith, D. M. (1998). Bullying in schools: self reported anxiety, depression, and self esteem in secondary school children. BMj, 317(7163), 924–925.
Seals, D. & Young, J. (2002). Bullying and victimization: prevalence and relationship to gender, grade level, ethnicity, self-esteem, and depression. Adolescence, 38(152), 735–747.
Serbin, L.A, Moskowitz, D.S., Schwartzman, A.E. & Ledingham, J.E, (1991). Aggressive, withdrawn, and aggressive / withdrawn children in adolescence: Into the next generation. In Pepler, D.J. & Rubin, K.H. (Eds.), The development and treatment of childhood aggression, Erlbaum, NJ Hillsdale, (55–78).
Siann, G., Callaghan, M., Lockhart, R., & Rawson, L. (1993). Bullying: Teachers’ views and school effects. Educational Studies, 19(3), 307-321.
Slee, P. T. (1994). Situational and interpersonal correlates of anxiety associated with peer victimisation. Child Psychiatry and Human Development, 25(2), 97–107.
Slee, P. T. & Rigby, K. (Eds.) (1998). Children's peer relations. Psychology Press.
Solberg, M. E. & Olweus, D. (2003). Prevalence estimation of school bullying with the Olweus Bully/Victim Questionnaire. Aggressive behavior, 29(3), 239–268.
Suckling, A. & Temple, C. (2002). Bullying: a whole school approach. Jessica Kingsley Pub.
Προτεινόμενη συμπληρωματική βιβλιογραφία για περαιτέρω μελέτη
Αντωνίου, Α.-Σ. (2003). Όταν ο μαθητής αρνείται το σχολείο. Ιατρικά, 46, 10–12.
Αντωνίου, Α.-Σ. (2004). Απώλεια γονέα και κακοποίηση. Ιατρικά, 98, 20–21.
Αντωνίου, Α.-Σ. & Ξυπολιτά, Ε. (2014). Διαταραχή μετατραυματικού στρες σε παιδιά και εφήβους. Στο Σ. Κούτρας (Επιμ.), Η Ψυχική Υγεία των Παιδιών στην Κοινωνία της Κρίσης - Ο Ρόλος των Γονέων και των Εκπαιδευτικών (σελ. 21–41). Αθήνα: Ταξιδευτής.
Αντωνίου, Α.-Σ. & Πολυχρόνη, Φ. (2006). Καταστάσεις στρες σε παιδιά και εφήβους. Στο Λ. Μπεζέ & Μ. Λουμάκου (Επιμ.), Τα Δικαιώματα του Παιδιού (σελ. 99-114). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Αρτινοπούλου, Β. (2009). Βία στην οικογένεια και βία στο σχολείο. Εγκέφαλος, 46(2). Aθήνα: Σύλλογος Εγκέφαλος.
Αρτινοπούλου, Β. (2010). Σχολική Διαμεσολάβηση - Εκπαιδεύοντας τους μαθητές στη διαχείριση της βίας και του εκφοβισμού. Αθήνα: Νομική Βιβλιοθήκη.
Artinopoulou, V. (2011) Bullying and cyberbullying in Greece. In Thanos, Th. & Kourkoutas, H. (eds.), School violence and Delinquency: Psycho-social dimensions and interventions. Athens: Topos pub.
Κουρκούτας, Η. & Θάνος, Θ. (Επιμ.) (2013). Σχολική βία και παραβατικότητα. Ψυχολογικές, κοινωνιολογικές, παιδαγωγικές διαστάσεις. Ενταξιακές προσεγγίσεις και παρεμβάσεις. Αθήνα: Τόπος.
Παγούνη, Μ. & Αντωνίου, Α.-Σ. (2014). Σχολικός εκφοβισμός με θύματα μαθητές με ειδικές ανάγκες. Στα Πρακτικά του 4ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Επιστημών Εκπαίδευσης, 20-22 Ιουνίου. Αθήνα: ΕΚΠΑ, Τομέας Ειδικής Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας Π.Τ.Δ.Ε. & Κέντρο Μελέτης Ψυχοφυσιολογίας και Εκπαίδευσης.
Stapleton, M. (2011). Εκπαιδευτική ψυχολογία (Α.-Σ. Αντωνίου, Επιμ. & Μτφ.). Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση (Σειρά: Εφαρμοσμένη Ψυχολογία).
Steuer, F. B. (2005). Η ψυχολογική ανάπτυξη των παιδιών (Α.-Σ. Αντωνίου, επιμ.). Αθήνα: Εκδόσεις Έλλην.
Προτεινόμενη συμπληρωματική διαδικτυογραφία για περαιτέρω μελέτη
(Ανάκτηση 15 Δεκεμβρίου 2014)
«Το Bullying μας ακολουθεί μια ζωή...», http://xenesglosses.eu/2013/02/bullying-2/
Grenoble, R. (2012), “Amanda Todd: Bullied Canadian Teen Commits Suicide After Prolonged Battle Online And In School”,http://www.huffingtonpost.com/2012/10/11/amanda-todd-suicide-bullying_n_1959909.html, The Hufffington Post.