Κεφάλαιο 8 - Κριτήρια επιλογής, αποτίμηση και αξιολόγηση «καλών πρακτικών» από την Ελλάδα και το εξωτερικό
Κριτήρια επιλογής, αποτίμηση και αξιολόγηση «καλών πρακτικών» από την Ελλάδα και το εξωτερικό
Σκοπός
Το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού λαμβάνει ανησυχητικές διαστάσεις και γίνονται προσπάθειες για την αντιμετώπισή του σε παγκόσμιο επίπεδο (Burke & Herbert, 1996• Heller, 1996• Cowie and Sharp, 1996•Clarke and Kiselica, 1997• Elsea and Smith, 1998• Fuller, 1998). Οι πρακτικές που προτείνονται προς εφαρμογή πρέπει να τυγχάνουν προσεκτικής εξέτασης, να αποφεύγουν τον στιγματισμό των παιδιών και να εγκαθιδρύουν ψυχοπαιδαγωγικές σχέσεις, ώστε να αποτελέσουν επιτυχημένα μοντέλα για την πρωτογενή και δευτερογενή πρόληψη του φαινομένου και για την αντιμετώπιση των κρουσμάτων που έχουν ήδη παρατηρηθεί. Σκοπός του κεφαλαίου είναι η παρουσίαση καλών πρακτικών που εφαρμόζονται στα σχολεία και έχουν λάβει χώρα στην Ελλάδα και το εξωτερικό για την αντιμετώπιση και την πρόληψη του φαινομένου του σχολικού εκφοβισμού, καθώς και η επεξήγηση των κριτηρίων για τον σχεδιασμό και την υλοποίησή τους και η αποτίμηση της αποτελεσματικότητάς τους.
Προσδοκώμενα Αποτελέσματα
- Να γνωρίζετε πρακτικές που στοχεύουν στην πρόληψη και την αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού και είτε έχουν εφαρμοστεί με επιτυχία στην Ελλάδα και το εξωτερικό στο παρελθόν είτε βρίσκονται σε εξέλιξη
- Να γνωρίζετε τις προϋποθέσεις και τα στάδια υλοποίησης των πρακτικών
- Να αναγνωρίζετε τους ρόλους των εμπλεκόμενων μαθητών, εκπαιδευτικών, σχολείου και άλλων φορέων
- Να αξιολογείτε την επιτυχημένη εφαρμογή των σχετικών πρακτικών.
Έννοιες Κλειδιά
- Σχολικός εκφοβισμός
- Πρόληψη και αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού
- Καλές πρακτικές στην τάξη
- Συμπεριφορά μαθητών
- Αλληλεπίδραση εκπαιδευτικών
- Συνεργασία σχολείου
Εισαγωγικές Παρατηρήσεις
1. Κριτήρια επιλογής, αποτίμηση και αξιολόγηση «καλών πρακτικών» από την Ελλάδα και το εξωτερικό
1.6. Βιβλιογραφική τεκμηρίωση
Ελληνόγλωσση
Ματσαγγούρας, Η. (2002). Η Διαθεματικότητα στη Σχολική Γνώση. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη.
Ψάλτη, Α. & Κωνσταντίνου, Κ. (2007). Το φαινόμενο του εκφοβισμού στα σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Η επίδραση φύλου και εθνο-πολιτισμικής προέλευσης. Ψυχολογία, 14(4), 329–345.
Ξενόγλωσση
Burke, E. & Herbert, D. (1996). Zero tolerance policy: combating violence in schools. Preventive Violence in Schools, Bulletin/April, 49–54.
Clarke, Ε.Α. & Kiselica, M.S. (1997). A systemic counselling approach to the problem of bullying. Elementary School Guidance and Counselling, 31, 310–325.
Creemers, B.P.M. & Kyriakides, L. (2008). The dynamics of educational effectiveness: A contribution to policy, practice and theory in contemporary schools. London: Routledge.
Cowie, H. & Sharp, S. (1996). Peer Counselling in School: A Tune to Listen. London: David Fulton.
Elsea, Μ. & Smith, Ρ. (1998). The long-term effectiveness of anti-bullying work in primary schools. Educational Research, 40 (2), 203–218.
Fan, X. & Chen, M. (2001). Parent Involvement and students academic achievement: A meta-analysis. Educational Psychology Review, 13 (1), 1–22.
Fuller, A. (1998). From Surviving to Thriving: Promoting Mental Health in Young People. Camber-well Victoria, Australian Council of Education Research Press.
Heller, G. (1996). Changing the school to reduce student violence: what works. Preventing Violence in Schools, Bulletin/April, 1–10.
Lane, K.L., Kalberg, J.R. & Menzies, H.M. (2009). Developing schoolwide Programs to prevent and Manage problem behaviors. A Step-by-Step Approach. New York: The Guilford Press.
Olweus, D. (1993). Bullying at school. Oxford: Blackwell Publishers.
O’Moore, M. (1997). Critical issues for teacher training to counter bullying and victimization. European Conference on Initiatives to Combat School Bullying: Keynote Addresses. http://www.gold.ac.uk
Rodkin, P. & Hodges, E. (2003). Bullies and victims in the peer ecology: Four questions for psychologists and school professionals. School Psychology Review, 32, 384–400.
Swearer, S. M., Espelage, D. L. & Napolitano, S. A. (2009). Bullying prevention and interventin: Realistic strategies for schools. New York, NY: Guilford Press.
Tsiantis, I. (2008a). School bullying: Speak up-don’t be frightened. The Parliament Magazine, 262, 32.
Tsiantis, I. (2008b). Implementing intervention —what we learnt from a two-year preventive programme. Public Service Review, European Union, 16.
Waterman, J. & Walker, E. (2009). Helping at-risk students. A group counselling approach for grades 6-9. New York: The Guilford Press.
Διαδικτυογραφία
(Ανάκτηση 15 Δεκεμβρίου 2014)
http://www.antibullyingnetwork.gr/page.aspx?id=106
http://www.bullyingprevention.org/index.cfm/ID/2/Best-Practices/
http://www.thestar.com/news/gta/2012/04/23/porter_how_a_toronto_high_school_fights_bullying_without_bullying_using_restorative_talking_not_discipline_and_suspensions.html
http://www.yorkregionanti-bullying.org/
http://www.education.vic.gov.au/about/programs/bullystoppers/Pages/bullystopmodules.aspx
Προτεινόμενη συμπληρωματική βιβλιογραφία για περαιτέρω μελέτη
Ασημόπουλος, Χ., Χατζηπέμου, Θ., Σουμάκη, Ε., Διαρεμέ, Σ., Γιαννακοπούλου, Δ. & Τσιάντης, Ι. (2008): Το φαινόμενο του εκφοβισμού στο δημοτικό σχολείο: Απόψεις μαθητών, απόψεις εκπαιδευτικών. Παιδί και Έφηβος, 10(1), 97–110.
Γιαννακοπούλου, Δ., Διαρεμέ, Σ., Σουμάκη, Ε., Χατζηπέμου, Θ., Ασημόπουλος, Χ. & Τσιάντης, Ι. (2010): Καταγραφή αναγκών και ευαισθητοποίηση για το φαινόμενο του εκφοβισμού σε σχολεία της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στην περιοχή της Αθήνας. Ψυχολογία, 17(2), 156–175.
Κουρκούτας, Η. & Θάνος, Θ. (Επιμ.) (2013). Σχολική βία και παραβατικότητα. Ψυχολογικές, κοινωνιολογικές, παιδαγωγικές διαστάσεις. Ενταξιακές προσεγγίσεις και παρεμβάσεις. Αθήνα: Τόπος.