MODULE 7 : Χορογραφία και ένταξη
Εισαγωγή
Στα εκπαιδευτικά προγράμματα στα οποία ο χορός χρησιμοποιείται ως εργαλείο ένταξης, μπορούμε να θεωρήσουμε τη χορογραφία ως ένα κάπως πιο προχωρημένο ή δευτερεύον εργαλείο.
Έτσι, αρχικά οι μαθητές αναπτύσσουν δεξιότητες και ικανότητες σε ζευγάρια ή μικρές ομάδες υπό το άγρυπνο μάτι του εκπαιδευτικού.
Ωστόσο, η χορογραφία μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως στοιχείο για την ενίσχυση της αυτονομίας των μαθητών. Καθώς και, ταυτόχρονα, ορισμένων θεμελιωδών δεξιοτήτων, όπως η δημιουργικότητα ή η ηγεσία.
Υπό αυτή την έννοια, σε έργα με μεγαλύτερη διάρκεια, η διευκόλυνση των μαθητών να σχεδιάζουν τις χορογραφίες τους ως τελική εργασία ή εργασία μαθήματος αποτελεί εργαλείο υψηλής προστιθέμενης αξίας για την προσωπική τους ανάπτυξη.
Χορογραφία και ηγεσία
Στα εκπαιδευτικά προγράμματα στα οποία η ένταξη αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο, η προώθηση της αυτονομίας των μαθητών αποτελεί μία από τις προτεραιότητες.
Υπό αυτή την έννοια, είναι σημαντικό να προωθηθεί η προσωπική ηγεσία των μαθητών. Συχνά όμως η έννοια της προσωπικής ηγεσίας συγχέεται με την ηγεσία ομάδων ή επιχειρηματικών δραστηριοτήτων γενικότερα.
Αλλά τι ακριβώς είναι η προσωπική ηγεσία;
Η προσωπική ηγεσία θα μπορούσε να οριστεί ως: η ικανότητα να ηγείται κανείς του εαυτού του και να διευθύνει τη ζωή του σύμφωνα με τις προτιμήσεις του.
Με άλλα λόγια, είναι η ικανότητα να αναπτύσσει κανείς τον δικό του τρόπο ζωής.
Ίσως σας φαίνεται παράξενο να ακούτε την έννοια της προσωπικής ηγεσίας, αφού έχουμε συνηθίσει έναν ηγέτη να καθοδηγεί μια ομάδα ή μια ομάδα ανθρώπων, αλλά η αλήθεια είναι ότι μέσα μας υπάρχουν πολλά στοιχεία που πρέπει να ξέρουμε πώς να καθοδηγούμε για να πάρουμε τον έλεγχο της ζωής μας. Υπό αυτή την έννοια, με έναν γενικό τρόπο, μπορούμε να πούμε ότι η διαφορά μεταξύ των ανθρώπων που επιτυγχάνουν τους στόχους τους και εκείνων που παραμένουν στάσιμοι είναι η προσωπική τους ηγεσία.
Για να έχουμε προσωπική ηγεσία πρέπει να μάθουμε να προωθούμε:
ο τρόπος σκέψης
ο τρόπος δράσης
αυτογνωσία
αυτοεκτίμηση
ενσυναίσθηση
προσωπική ασφάλεια
ικανότητα λήψης αποφάσεων
ο τρόπος που σχετίζεται
Τελικά, η προσωπική ηγεσία αποτελείται από ένα σύνολο δεξιοτήτων που μπορούν να μάθουν και να εξασκηθούν.
Υπό αυτή την έννοια, η δυνατότητα των μαθητών να σχεδιάζουν και να υλοποιούν τις δικές τους χορογραφίες στο πλαίσιο ενός μαθήματος για την προώθηση της ένταξης είναι εξαιρετικά σημαντική, ως εργαλείο για την ανάπτυξη της προσωπικής ηγεσίας.
Η ανάληψη ευθύνης για μια εργασία είναι ένας ουσιαστικός τρόπος για να γνωριστούμε καλύτερα, να ενισχύσουμε την αυτοεκτίμηση των μαθητών που συχνά έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, καθώς και να ενισχύσουμε τις προσωπικές σχέσεις.
Τέλος, θα πρέπει να σημειωθεί ότι το γεγονός ότι οι μαθητές σχεδιάζουν και εκτελούν τις δικές τους χορογραφίες αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την ανάπτυξη της άλλης δεξιότητας που είναι η ηγεσία της ομάδας. Και είναι αυτό στο ότι αποτελεί θεμελιώδες μέρος της χορογραφίας, το να καθοδηγεί ένα μέρος των μαθητών για να την εκτελέσει.
Εν ολίγοις, η ενθάρρυνση των μαθητών σε προγράμματα χωρίς αποκλεισμούς να σχεδιάσουν και να εκτελέσουν μια χορογραφία της τελευταίας χρονιάς ενώπιον μικρού κοινού είναι ένα εργαλείο δεύτερου επιπέδου που θα πρέπει να αποτελεί μέρος των συνιστώμενων δραστηριοτήτων.
Χορογραφία και δημιουργικότητα
Συχνά, στα προγράμματα εκπαιδευτικής ένταξης, η δημιουργικότητα δεν είναι ένα από τα στοιχεία που λαμβάνουν τη μεγαλύτερη προσοχή. Ωστόσο, φαίνεται προφανές ότι στα προγράμματα ένταξης στα οποία χρησιμοποιείται ο χορός αυτό αποτελεί ευκαιρία.
Η ενθάρρυνση της δημιουργικότητας των μαθητών στην ένταξη είναι πάντα μια καλή ιδέα.
Τι εννοούμε όμως με τον όρο δημιουργικότητα;
Η δημιουργικότητα, που ονομάζεται επίσης πρωτότυπη σκέψη, δημιουργική σκέψη, εφευρετικότητα, εποικοδομητική φαντασία ή αποκλίνουσα σκέψη, είναι η ικανότητα δημιουργίας, καινοτομίας, παραγωγής νέων ιδεών ή εννοιών ή νέων συσχετίσεων μεταξύ γνωστών ιδεών και εννοιών, οι οποίες συνήθως οδηγούν σε νέα συμπεράσματα. Επιλύουν προβλήματα και παράγουν πρωτότυπες και πολύτιμες λύσεις. Δημιουργικότητα είναι η παραγωγή μιας ιδέας ή μιας έννοιας, μιας δημιουργίας ή μιας ανακάλυψης που είναι νέα, πρωτότυπη, χρήσιμη και που ικανοποιεί τόσο τον δημιουργό της όσο και τους άλλους για κάποιο χρονικό διάστημα.
Η δημιουργικότητα μπορεί να νοηθεί ως πρωτότυπη σκέψη. Δηλαδή, είναι μια νοητική διαδικασία που γεννιέται από τη φαντασία και περιλαμβάνει διάφορες αλληλένδετες νοητικές διαδικασίες.
Η ποιότητα της δημιουργικότητας μπορεί να εκτιμηθεί από το τελικό αποτέλεσμα και πρόκειται για μια διαδικασία που αναπτύσσεται με την πάροδο του χρόνου και χαρακτηρίζεται από την πρωτοτυπία, την προσαρμοστικότητα και τις δυνατότητες συγκεκριμένης υλοποίησης. Κατά συνέπεια, η υλοποίηση μιας χορογραφίας ως τελικό έργο πληροί όλα αυτά τα χαρακτηριστικά.
Είναι σαφές ότι υπάρχουν δημιουργικά άτομα και άλλα που δεν είναι τόσο, αλλά όλοι έχουμε μια δημιουργική ικανότητα που πρέπει να διεγείρεται.
Με αυτή ακριβώς την έννοια, η δημιουργικότητα πρέπει να εισαχθεί στα εκπαιδευτικά σχέδια για την ένταξη. Στην προκειμένη περίπτωση, η χορογραφία είναι ένα πρώτης τάξεως εκπαιδευτικό εργαλείο με αυτή τη συγκεκριμένη έννοια.
Επομένως, η δημιουργικότητα πρέπει να αναπτυχθεί και να βελτιωθεί. Προφανώς, οι καλλιτεχνικές δραστηριότητες είναι ιδιαίτερα κατάλληλες γι' αυτό. Όπως ο χορός.
Το απλούστερο είναι να είστε ξεκάθαροι σχετικά με τον σκοπό της δημιουργικότητας, δηλαδή τα πλεονεκτήματα της δημιουργικής μάθησης.
Αυτά είναι μερικά από τα πιο γνωστά:
Αποτελεσματικότητα κατά την επίλυση προβλημάτων.
Μεγαλύτερη ικανότητα καινοτομίας.
Καλύτερη προσαρμοστικότητα.
Επηρεάζει θετικά την αυτοεκτίμηση
Βοηθά στην έκφραση συναισθημάτων
Υπάρχουν πολλές τεχνικές για την ανάπτυξη και την αύξηση της δημιουργικής ικανότητας, για παράδειγμα (ομαδικός καταιγισμός ιδεών), πλευρική σκέψη, χαρτογράφηση του νου, επιλογή ιδεών, ποσοτικοποίηση ιδεών, ταξινόμηση ιδεών, χαρτογράφηση εννοιών κ.λπ.
Το ενδιαφέρον είναι ότι όλα αυτά τα εργαλεία μπορούν να διδαχθούν χρησιμοποιώντας τη χορογραφία που θα αναπτύξουν οι μαθητές.
Η μάθηση έχει από καιρό πάψει να είναι μια απλή διαδικασία απομνημόνευσης και έχει γίνει μια ακολουθία ενδυνάμωσης των πιο ιδιαίτερων ικανοτήτων του μαθητή. Υπό αυτή την έννοια, έχουν εμφανιστεί πολλές διαφοροποιημένες παιδαγωγικές μεθοδολογίες. Και η χρήση του χορού για την προώθηση της δημιουργικής μάθησης είναι μία από αυτές.
Δεν είναι παράξενο, επομένως, που έχει αναδυθεί ένας ειδικός κλάδος που ονομάζεται δημιουργικός χορός.
Εν κατακλείδι, αξίζει να σημειωθεί η τεράστια συμβολή στην ολοκληρωμένη μάθηση των μαθητών που επιτυγχάνεται μέσω του σχεδιασμού και της υλοποίησης των δικών τους χορογραφιών.