Κεφάλαιο 4 - Το διεθνές, Ευρωπαϊκό και εθνικό θεσμικό πλαίσιο για την προστασία των δικαιωμάτων τως παιδιών, την πρόληψη και αντιμετώπιση της σχολικής βίας και του εκφοβισμού

Όπως αναφέρθηκε, η Ελλάδα έχει κυρώσει τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού (με τον νόμο 2101/1992) και, επομένως, έτσι και αλλιώς είναι υποχρεωμένη να εφαρμόζει τους κανόνες της. 
Επιπλέον, είναι υποχρεωμένη να υποβάλλει προς την Επιτροπή Δικαιωμάτων του Παιδιού του ΟΗΕ Έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της. 
Σύμφωνα με τις καταληκτικές  παρατηρήσεις της Επιτροπής (http://www.synigoros.gr/resources/kataliktikes-paratiriseis-ohe-2012.pdf )
 τα στοιχεία δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Όπως επισημαίνεται, το ελληνικό κράτος δεν έχει εκδώσει ακόμα ένα βασικό κείμενο για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Οι θετικοί παράγοντες  είναι ότι η Επιτροπή σημειώνει ότι η Σύμβαση αποτελεί μέρος του εθνικού νομοθετικού πλαισίου και υπερισχύει της εσωτερικής νομοθεσίας. Επίσης, σημειώνει τη σημασία της καθιέρωσης ενός Εθνικού Παρατηρητηρίου για τα δικαιώματα των Παιδιών για την επίβλεψη και υλοποίηση της Σύμβασης. Αναφέρεται στις προσπάθειες για την αύξηση της πληροφόρησης των παιδιών για τα δικαιώματά τους και για την ευαισθητοποίησή τους απέναντι σε παγκόσμια θέματα μέσω, μεταξύ άλλων, της υλοποίησης του προγράμματος «Τα Σχολεία ως υπερασπιστές των παιδιών» και του προγράμματος «Τα παιδιά γράφουν και ζωγραφίζουν για τα δικαιώματά τους».

Οι ανησυχίες της Επιτροπής εστιάζουν στο ότι το ελληνικό κράτος δεν μεριμνά για κάποιες πτυχές της εσωτερικής νομοθεσίας που είναι ασύμβατες με τις αρχές και διατάξεις της Σύμβασης. 

 Η Επιτροπή συνιστά στο κράτος να βελτιώσει τη συνεργασία και τον συντονισμό σε τακτική βάση με ΜΚΟ και να τις εμπλέξει στο πλαίσιο της υλοποίησης της Σύμβασης, δίνοντας ιδιαίτερη σημασία σε ΜΚΟ που εργάζονται για λογαριασμό των δικαιωμάτων του παιδιού από διαφορετικές εθνοτικές, θρησκευτικές, γλωσσικές και πολιτισμικές ομάδες.
Η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ) 

Η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ) (http://www.nchr.gr/) συστάθηκε με το ν. 2667/1998 (ΦΕΚ Α’ 281, 18.12.1998). Σύμφωνα με αυτόν, η ΕΕΔΑ αποτελεί συμβουλευτικό όργανο της Πολιτείας σε θέματα προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου (και συνεπώς και των δικαιωμάτων του παιδιού).
Η βασική ιδέα που ενέπνευσε τη δημιουργία της ΕΕΔΑ είναι η διαρκής παρακολούθηση των εξελίξεων που σχετίζονται με το καθεστώς των δικαιωμάτων του ανθρώπου στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, η ενημέρωση της κοινής γνώμης για τους σχετικούς κινδύνους παραβίασης που ελλοχεύουν και προπαντός η παροχή συμβουλών για τη χάραξη σωστής κεντρικής πολιτικής για δικαιώματα του ανθρώπου. Σκοπός της ΕΕΔΑ είναι η συνεχής επισήμανση σε όλα τα όργανα της Πολιτείας της ανάγκης αποτελεσματικής κατοχύρωσης των δικαιωμάτων του ανθρώπου όλων όσοι διαβιούν στην Ελληνική Επικράτεια.

Ο Συνήγορος του Παιδιού

Ο Συνήγορος του Πολίτη είναι ανεξάρτητη αρχή κατοχυρωμένη στο Σύνταγμα. Ξεκίνησε τη λειτουργία του την 1η Οκτωβρίου του 1998. Αποστολή του είναι η διαμεσολάβηση μεταξύ της δημόσιας διοίκησης και των πολιτών για την προστασία των δικαιωμάτων τους, την καταπολέμηση της κακοδιοίκησης και την τήρηση της νομιμότητας. Με τη ιδιότητά του ως Συνήγορος του Παιδιού    (www.0-18.gr/gia-megaloys/ti-einai-o-synigoros#ombudsman)  έχει ως κύριο αντικείμενο την προάσπιση των δικαιωμάτων του παιδιού. Η λειτουργία του καθορίζεται στον Νόμο 3094/2003 (με τον οποίο δημιουργήθηκε και ο Κύκλος Δικαιωμάτων του Παιδιού) και στον Κανονισμό Λειτουργίας του (ΠΔ 273/1999) στο πλαίσιο που θέτουν οι διατάξεις του Συντάγματος. 
Ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Ιούλιο του 2003 στο πεδίο της προάσπισης και προαγωγής των δικαιωμάτων του παιδιού  που δεν έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του και λειτουργεί με τα πρότυπα του διεθνώς καταξιωμένου θεσμού του Συνηγόρου του Παιδιού. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο διαμεσολαβεί, ύστερα από αναφορές πολιτών, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις παραβίασης δικαιωμάτων του παιδιού, με βασική του επιδίωξη την προστασία και την αποκατάστασή τους. 

Δύναται να ενεργήσει αυτεπάγγελτα σε περιπτώσεις σοβαρών παραβιάσεων, αν το κρίνει αναγκαίο. Επίσης αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για την παρακολούθηση και προώθηση της εφαρμογής των διεθνών συμβάσεων και της λοιπής εθνικής νομοθεσίας για τα δικαιώματα του παιδιού. 

Ο θεσμός του Συνηγόρου του Παιδιού λειτουργεί ήδη σε 24 χώρες από τα 47 κράτη-