Digital skills for adults - Course 1-Greece

Η χρήση του Διαδικτύου, των υπολογιστών, των κινητών τηλεφώνων, των smartphones και άλλων ηλεκτρονικών συσκευών έχει αυξηθεί τις τελευταίες δεκαετίες σε όλα τα μέρη του κόσμου, καθώς αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της σύγχρονης κοινωνίας και παρέχει έναν γρήγορο και εύκολο τρόπο επικοινωνίας, κοινωνικοποίησης και εκπαίδευσης. 

Ο αυξανόμενος χρόνος που περνάμε μπροστά από μια οθόνη κάνει τον τρόπο που διαχειριζόμαστε τα ψηφιακά μέσα μια βασική μεταβλητή για την ποιότητα ζωής μας. (GUI, Fasoli & Carradine, 2017). Η ψηφιακή συμμετοχή και οι ψηφιακές δεξιότητες μπορούν να βελτιώσουν την κοινωνική ζωή και τη ζωή των πολιτών, αλλά μπορούν επίσης να μας εκθέσουν σε κινδύνους (ΟΟΣΑ, 2019), όπως ο κυβερνοεκφοβισμός και η χειραγώγηση στο διαδίκτυο. 

Η αυξημένη και συνεχής χρήση των συσκευών έχει αντίκτυπο στην ψυχική και σωματική μας υγεία, επηρεάζοντας την ευημερία μας. Αυτό ονομάζεται «ψηφιακή ευημερία»:  η σωματική και ψυχολογική ευημερία σε έναν κόσμο  ψηφιακής τεχνολογίας.
Η ασφάλεια των ματιών, το σύνδρομο επαναλαμβανόμενου άγχους και οι ορθές εργονομικές πρακτικές είναι ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν σε έναν νέο τεχνολογικό κόσμο. 

Πέρα από τα σωματικά ζητήματα είναι αυτά των ψυχολογικών ζητημάτων που γίνονται όλο και πιο διαδεδομένα, όπως ο εθισμός στο Διαδίκτυο.  

Τραυματισμοί που σχετίζονται με τη στάση του σώματος από τη χρήση υπολογιστή

Ο πόνος στην πλάτη και στο λαιμό, οι πονοκέφαλοι και ο πόνος στον ώμο και το βραχίονα είναι συνήθεις τραυματισμοί που σχετίζονται με τον υπολογιστή. Τέτοια προβλήματα των μυών και των αρθρώσεων μπορούν να προκληθούν ή να επιδεινωθούν από την κακή σχεδίαση του σταθμού εργασίας(γραφείου), την κακή στάση του σώματος και η καθιστική θέση  για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Αν και η καθιστική θέση απαιτεί λιγότερη μυϊκή προσπάθεια από την όρθια, εξακολουθεί να προκαλεί σωματική κόπωση και θα πρέπει να κρατάτε τα μέρη του σώματός σας σταθερά για μεγάλες χρονικές περιόδους. Αυτό μειώνει την κυκλοφορία του αίματος στους μυς, τα οστά, τους τένοντες και τους συνδέσμους σας, οδηγώντας μερικές φορές σε δυσκαμψία και πόνο. Εάν ένας σταθμός εργασίας δεν έχει ρυθμιστεί σωστά, αυτές οι σταθερές θέσεις μπορούν να θέσουν ακόμη μεγαλύτερο άγχος στους μυς και τις αρθρώσεις σας.

Πρόληψη των τραυματισμών των μυών και των αρθρώσεων που σχετίζονται με τον υπολογιστή

Συμβουλές για να αποφύγετε τα προβλήματα των μυών και των αρθρώσεων περιλαμβάνουν:

• Καθίστε σε ρυθμιζόμενο γραφείο ειδικά σχεδιασμένο για χρήση με υπολογιστές.
• Έχετε την οθόνη του υπολογιστή είτε στο επίπεδο του οφθαλμού είτε ελαφρώς χαμηλότερη.
• Έχετε το πληκτρολόγιό σας σε ύψος που επιτρέπει στους αγκώνες σας να αναπαύονται άνετα στις πλευρές σας. Οι βραχίονες σας θα πρέπει να είναι περίπου παράλληλοι με το πάτωμα και το επίπεδο με το πληκτρολόγιο.
• Ρυθμίστε την καρέκλα σας έτσι ώστε τα πόδια σας να αναπαυθούν επίπεδα στο πάτωμα ή  χρησιμοποιήστε ένα υποπόδιο.
• Χρησιμοποιήστε μια εργονομική καρέκλα, ειδικά σχεδιασμένη για να βοηθήσει τη σπονδυλική σας στήλη να κρατήσει τη φυσική της καμπύλη ενώ είστε καθισμένοι.
• Χρησιμοποιήστε ένα εργονομικό πληκτρολόγιο έτσι ώστε τα χέρια και οι καρποί σας να βρίσκονται σε πιο φυσική θέση.
• Κάντε συχνά σύντομα διαλείμματα και πηγαίνετε για μια βόλτα ή κάντε διατάσεις στο γραφείο σας. Να στέκεσαι συχνά.

Τραυματισμοί του χεριού ή του βραχίονα που σχετίζονται με τον υπολογιστή

Οι μύες και οι τένοντες μπορούν να γίνουν επώδυνοι με επαναλαμβανόμενες κινήσεις και αμήχανες στάσεις. Αυτό είναι γνωστό ως « τραυματισμός υπέρχρησης» και συνήθως συμβαίνει στον αγκώνα, στον καρπό ή στο χέρι των χρηστών του υπολογιστή. Τα συμπτώματα αυτών των τραυματισμών υπερχρησης περιλαμβάνουν πόνο, πρήξιμο, δυσκαμψία των αρθρώσεων, αδυναμία και μούδιασμα. Ένα από τα πιο κοινά είναι το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα.

Πρόληψη τραυματισμών που σχετίζονται με την υπέρχρηση  υπολογιστή

Συμβουλές για να αποφευχθούν οι τραυματισμοί υπέρχρησης του χεριού ή του βραχίονα αποτελούν:

Οπτική κόπωση από τη χρήση υπολογιστή

Εστιάζοντας τα μάτια σας στο ίδιο σημείο απόστασης για μεγάλες χρονικές περιόδους προκαλεί κόπωση. Το ανθρώπινο μάτι προτιμά ανατομικά να κοιτάζει αντικείμενα περισσότερο από έξι μέτρα μακριά, έτσι κάθε εργασία που εκτελείται κοντά βάζει επιπλέον απαιτήσεις στους μυς των ματιών σας.

Η φωτισμένη οθόνη του υπολογιστή μπορεί επίσης να προκαλέσει κόπωση των ματιών. Αν και δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η κόπωση των ματιών βλάπτει την όραση σας, οι χρήστες υπολογιστών μπορεί να έχουν συμπτώματα όπως θολή όραση, προσωρινή αδυναμία εστίασης σε μακρινά αντικείμενα και πονοκεφάλους.

Πρόληψη της οπτικής καταπόνησης από τη χρήση υπολογιστή

Συμβουλές για την αποφυγή της οπτικής καταπόνησης αποτελούν:

• Βεβαιωθείτε ότι η κύρια πηγή φωτός σας (όπως ένα παράθυρο) δεν λάμπει στο πρόσωπό σας ή απευθείας στην οθόνη του υπολογιστή.
• Γείρετε την οθόνη ελαφρώς για να αποφευχθούν αντανακλάσεις ή λάμψη.
• Βεβαιωθείτε ότι η οθόνη δεν είναι πολύ κοντά στο πρόσωπό σας.
• Τοποθετήστε την οθόνη είτε στο επίπεδο του οφθαλμού είτε ελαφρώς χαμηλότερα.
• Μειώστε την αντίθεση και τη φωτεινότητα της οθόνης σας προσαρμόζοντας τα χειριστήρια.
• Συχνά κοιτάξτε μακριά από την οθόνη και  επικεντρωθείτε σε μακρινά αντικείμενα.
• Έχετε τακτικές οφθαλμικές εξετάσεις για να ελέγξετε ότι τυχόν θολούρα, πονοκέφαλοι και άλλα συναφή προβλήματα δεν προκαλούνται από οποιεσδήποτε υποβόσκουσες διαταραχές.
• Δοκιμάστε να χρησιμοποιήσετε γυαλιά που φιλτράρουν το μπλε φως που προβάλλεται από την οθόνη. 

Οι κίνδυνοι της χρήσης κινητού τηλεφώνου κατά την οδήγηση 

Αρκετές μελέτες δείχνουν τις επιβλαβείς συνέπειες της απόσπασης της προσοχής του οδηγού που σχετίζεται με τη χρήση των κινητών τηλεφώνων κατά την οδήγηση, είτε χειρός είτε hands-free. Η νέα διαθεσιμότητα πληροφοριών οπτικής απεικόνισης στα κινητά τηλέφωνα, οι νέες υπηρεσίες που προσφέρουν ευρυζωνική σύνδεση στο διαδίκτυο και η αυξανόμενη δυνατότητα χρήσης του αυτοκινήτου ως κινητού γραφείου είναι πιθανό να αυξήσουν περαιτέρω τις προκλήσεις οδικής ασφάλειας της χρήσης κινητών τηλεφώνων κατά την οδήγηση.

Η χρήση κινητού τηλεφώνου κατά την οδήγηση αυξάνει τη πιθανότητα εμπλοκής σε ατύχημα που οδηγεί είτε σε υλικές ζημίες είτε σε σοβαρό τραυματισμό κατά τρεις έως τέσσερις φορές . 

Συμβουλές για τη χρήση κινητού τηλεφώνου και την οδήγηση

• Απενεργοποιήστε το κινητό σας τηλέφωνο όταν μπείτε στο όχημά σας και ενεργοποιήστε το ξανά όταν τελειώσετε με την οδήγηση. Τοποθετήστε το κινητό τηλέφωνο μακριά σας κατά την οδήγηση — ακόμη και στο πορτ-μπαγκάζ, μέχρι να μπορείτε να αποφύγετε τον πειρασμό. Αν δεν μπορείτε να απενεργοποιήσετε το τηλέφωνό σας, βάλτε το σε λειτουργία δόνησης ή αθόρυβη λειτουργία.
• Μην στέλνετε ή  διαβάζετε κείμενα ή μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
• Μην επιχειρήσετε να κάνετε κλήσεις ή να ελέγξετε/στείλετε μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ενώ σταματάτε σε ένα φανάρι, καθώς οι περισσότερες συντριβές συμβαίνουν στις διασταυρώσεις. Πρέπει να παραμείνουμε σε εγρήγορση ώστε να μπορούμε να ανταποκριθούμε στις ενέργειες των άλλων οδηγών.
• Να είστε ξεκάθαροι σε αυτούς που σας καλούν στον τηλεφωνητή σας ότι είστε ένας οδηγός χωρίς κινητό τηλέφωνο και δεν είστε διαθέσιμος για κλήσεις κατά την οδήγηση. Πείτε τους ότι θα τους καλέσετε πίσω όταν μπορείτε να το κάνετε με ασφάλεια.
• Ξεκινήστε όλα τα τηλεφωνήματα ρωτώντας αν κάποιος οδηγεί. Εάν ναι, ζητήστε να κλείσουν και να καλέσουν ξανά όταν βρίσκονται σε ασφαλή τοποθεσία.
• Αν περνάτε πολύ χρόνο στο δρόμο, οργανώστε τη διαδρομή και το πρόγραμμά σας, ώστε να μπορείτε να κάνετε τηλεφωνικές κλήσεις από το χώρο στάθμευσης μιας τοποθεσίας πριν από την οδήγηση σας στην επόμενη.
• Καθορίστε τακτικές ώρες κατά τις οποίες οι καλούντες μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί σας και πότε θα καλέσετε πίσω.
• Αφήστε κάποιον άλλο να οδηγεί (όπου είναι δυνατόν) έτσι ώστε να μπορείτε ελεύθερα να κάνετε ή να λαμβάνετε κλήσεις.
• Αν ταξιδεύετε με επιβάτη, αφήστε τον να χειριστεί το τηλέφωνο.
• Αν πρέπει να κάνετε μια επείγουσα κλήση, αφήστε το δρόμο και το παρκάρετε σε μια ασφαλή περιοχή πρώτα.

Οι κίνδυνοι της χρήσης ακουστικών και smartphones ενώ περπατάτε

Ερευνητές μελέτησαν 116 περιπτώσεις ατόμων που φορούσαν ακουστικά που χτυπήθηκαν από αυτοκίνητα ή άλλα κινούμενα οχήματα. Σε 34 από αυτές τις περιπτώσεις, τα θύματα δεν άκουσαν κόρνες ή σειρήνες. Ενώ οι άνθρωποι που φοράνε ακουστικά μπορεί να έχουν τα μάτια τους στο δρόμο, σε αντίθεση με τους ανθρώπους που αποσπώνται με μηνύματα ή μιλώντας στα κινητά τους, χάνουν ορισμένους ήχους που δείχνουν κίνδυνο. Στην πραγματικότητα, αυτό που δεν ακούτε μπορεί να είναι εξίσου σημαντικό με αυτό που ένας αφηρημένος άνθρωπος δεν βλέπει.